Sağlık

Kemoterapi Nedir; Güçlü İlaçlar Kanser Hücrelerini Nasıl Tedavi Ediyor?

Bilim dünyasını için kemoterapi kanser ile savaşımızda önemli bir silahtır. Çünkü bu yöntem bizim bugün bildiğimiz kanser tedavilerinde en çok kullanılan yöntemlerin başında. Bunun sebebi ise diğer alternatif tedavi yöntemlerine göre çok daha başarılı olması. Ancak bu konuyla ilgili bütün bilgilerimiz bunlarla mı sınırlı?
Tabi ki de hayır. Özellikle son yıllarda teknolojinin gelişmesi ile kemoterapi nedir sorular daha kolay cevap biliyor. Biz, sizlere bu yazımızda bu konudan bahsedeceğiz. Ancak bunu yanı sıra bu tedavi yönteminin bulunuşunu da anlatacağız. Bunlara ek olarak ise bu tedavi yönteminin yan etkilerinden ve hücre yıkımını nasıl gerçekleştirdiğinden de bahsedeceğiz. Hazırsanız tıp dünyasında bilgi dolu bir yazıya başlayalım.

Kemoterapi Tedavisinin Keşfi Nasıl Oldu?

Kanserle savaşımızda kemoterapi tedavisinin önemli bir yöntem olduğunu söylemiştik. Ancak insanlık bu yöntemi kazara keşfetmişe benziyor. Çünkü bu kanserle savaşma yöntemi kimyasal bir silahın etkilerinin araştırılması sırasında ortaya çıkmıştır. Hikayemiz 1942 yılına uzanıyor. Bu yılda Dr. Alfred Gilman ve Dr. Luis Goodman bu yöntemi yanlışlıkla bulmuşlardır.

Bu iki dahiyane doktor hardal gazının etkilerini azaltan bir ilaç üzerine çalışmışlardır. Bu iki doktor tavşanlar üzerinde çalışmışlardır. Bu çalışmadan çıkan sonuç ise hardal gazının bağışıklık sisteminin ana hücreleri olan alyuvarları yok ettiğidir. Buradan hareketle bu iki doktor bu azın etkilerini kanserle savaşmakta kullanmayı akıl etmişlerdir. İşte kemoterapi de bu şekilde doğmuştur.

Dahi doktorlarımızın ilk hastası Polonyalı bir göçmen olmuştur. Bu göçmen lenfoma hastasıdır. Bu hastaya haldal gazı ile uygulanan ilk tedavi başlarda işe yaramıştır. Tümor küçülmüştür. Hasta ise enerji ve hareket kabiliyeti kazanmıştır. Ancak hasta, tedavinin yan etkileri yüzünden 3 ay içerisinde ölmüştür. Bu noktadan sonra araştırmalar kemoterapi ilaçları üzerine yoğunlaşmıştır.

Kemoterapi İlaçları Hücreleri Nasıl Yok Ediyor?

Daha önce de bahsettiğimiz gibi kanserle savaşımızda çok önemli bir yardımcımız var. Bu yardımcı ise bize on yıllardır hizmet eden kemoterapi tedavisi ve ilaçlarıdır. Peki ama bu tedavi yöntemi kanserli hücreleri nasıl yok ediyor. İsterseniz gelin biraz bu konuya bakalım. Öncelikle bu yöntem 8 basamaktan oluşmakta. İlk basamak kanser hücrelerinin DNA’larını yok eden ilaçlardır. Bu ilaçlar vücuda verildiğinde kanserli hücrenin DNA’sını algılarlar ve onu yok etmek üzere harekete geçerler.

İkinci basamak ise kanserli hücrelerdir. Çünkü bu hücreler, diğer hücrelerden daha hızlı bir şekilde bölünürler. Bu yüzden de kemoterapi ilaçlarının birincil hedefleri haline gelirler. Üçüncü basamak sinyal basamağıdır. Burada kanser hücresi ölümün farklı safhalarında bir tehlike sinyali yayar. Dördüncü evrede dendritik hücreleri tespit eder ve vücudun bağışıklık sistemini güçlendirirler.

Beşinci evrede ise dendritik hücreleri olgunlaşırlar. Bu olgunlaşmadan sonra hücreler bir tespit süreci içerisine girerler. Bu tespit sürecinde içerdikleri proteinler sayesinde tümörlü antijenleri tespit edebilirler. Altıncı evre de T lenfositleri vardır. Bu hücreler kemoterapi tedavisinin bir parçası olarak vücuda hizmet ederler. Bu hücrelerin görevleri saldıracak yabancı bir antijen bulana kadar kan dolaşımında gezinmektir.

Yedinci evrede özel T Lenfositleri yer alır. Bu evre sayesinde Dendritik hücreler, T hücrelerini aktive ederler. Bu aktivasyondan sonra bu hücreler kanser hücrelerine karşı zararlı bir hale gelir. Bu durum kemoterapi için çok önemlidir. Çünkü çok büyük bir adımdır. Son evrede ise olgunlaşan ve gelişen hücreler vücut içerisinde bulunan kanser hücrelerine karşı saldırıya geçerler. Onları bulup yok ederler. Böylelikle tümörün yayılmasını ve büyümesini engellerler.

Kemoterapi Tam Olarak Nedir ve Alternatif Tedavi Yöntemleri Nelerdir?

Sizlere daha önceki paragraflarımızda kemoterapinin vücuttaki işleyişinden ve bulunuş hikayesinden bahsettik. Peki ama kemoterapi ne demek şimdi bunu açıklamak istiyoruz. Öncelikle bu tedavi bir kanser tedavisi yöntemidir. Bu yöntem sırasında ilaçlar içerisine çeşitli kimyasallar eklenmektedir. Kullanılan bu kimyasalların amacı ise kanser hücrelerini yok etmek ve yenilerinin oluşmasını önlemektir. Özellikle hızlı yayılan kanser tipleri için ana tedavi yöntemidir.

Ancak bu yöntem genellikle ışın tedavisi ile karıştırılır. Bu iki tedavi yöntemi tamamıyla farklı şeylerdir. Özellikle kemoterapi vücudun tamamını etkilerken ışın tedavisi sadece belirli bir bölgeyi hedef alır. Bu yüzden kemoterapinin kullanımı için metastaz kanserler daha çok tercih edilir.

Kanserli hücreler vücudun bir bölümünden diğerine kan yoluyla geçebilir. Bu iletim kan dolaşımı sayesinde gerçekleşir. Kemoterapi alımı sırasında kan dolaşımına karışan hücreleri öldürebilir. Ancak daha yerel olan ışın tedavisi gibi yöntemler bu hücreleri kaçırırlar. Çünkü bu hücreler vücutta dolaşım halindedir.
Kemoterapi Yan Etkileri Arasında Neden Saç Dökülmesi Var?

Yazımızda sizlere kemoterapi tedavisinden ve bu tedavinin işleyişinden bahsettik. Ancak sizin de bildiğiniz gibi bu tedavi yönteminin çeşitli yan etkileri olabiliyor. Bunlardan bir tanesi de saç dökülmesidir. Etrafımızdaki kanser hastalarından çoğu zaman saçlarının döküldüğüne dair şikayetler duyabilirsiniz. Bu durumun çok enteresan bir nedeni vardır.

Ağızdan ve damar yolu ile uygulanan kemoterapi tedavisinin birçok yan etkisi bulunmaktadır. Bu yöntem vücuttaki hücrelere saldırdığı için kanser hücrelerinin yanında sağlıklı olanlara da zarar vermektedir. Özellikle vücutta saç kökleri gibi hızlı bölünen hücreler kemoterapiye karşı daha az dayanıklıdır. Bu durumda bu tedaviyi alan insanların tüy kaybı yaşamalarına neden oluyor.

Çünkü tüy ve kıllarda bulunan kök hücreler çok hızlı bölünen hücrelerdir. Bu hücreler 1-2 gün içerisinde kendilerini toparlayabilirler. Dolayısıyla birkaç günde bir yeniden bölünürler. Ancak telaş yapmanıza gerek yok. Çünkü kemoterapi sonrasında bu durum çoğu hasta da birkaç hafta ile birkaç ay arasında düzelmektedir.
Kemoterapi Alınmalı mı?

Bu yazımızda sizlere kanserle savaşımızda en etkili silahlarımızdan olan kemoterapi yönteminden bahsettik. Ancak hala birçok insanın aklında çeşitli sorular bulunmakta. Bunlardan bir tanesi de kemoterapi ne kadar sürer ve alınmalı mıdır sorusudur. Çünkü birçok insan bu yönteme karşı korkarak hareket etmektedir. Bunun temel sebebi ise yukarıda anlattığımız bazı yan etkilerinden kaynaklıdır.

Ancak böyle bir durumda kanser hastaları stres yapmamalıdır. Çünkü komoterapi tedavi yöntemleri uzman hekimlerce önerilmektedir. Doktor kontrolünde önerilen tedavi yöntemi ne ise o uygulanmalıdır. Çünkü burada hastanın hayatı söz konusu olduğu için ve doktorlar da tarafsız bir şekilde kara verecekleri için sözleri dinlenmelidir.