Dolar düşecek mi? GES Nedir?
Hatırlarsanız bir süre öncesinde Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından doları düşürecek bir hamle yapılacağı tahmin ediliyordu. Dün yapılan açıklama ile birlikte Merkez Bankası, Hazine ve Maliye Bakanlığı, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu ile birlikte Sermaye Piyasası Kurumu yeni bir dizi ekonomi kararları açıkladı. Bu kararlara bağlı olarak dolarda ve Euroda düşüşler görüldü. Peki ama kararlar neydi? GES’in tam olarak anlamı nedir? Tüm bu bilinmeyenleri sizin için cevaplandırdık…
Piyasalar Rahat Bir Nefes Aldı
Dün yapılan açıklamaların ardından borsada yükselme gözlenirken dolar ve Euro ise geri çekildi. Peki ama bu açıklanan kararlar tam olarak ne idi? Öncelikle kararların başlıklarını inceleyelim. İlk olarak Gelire Endeksli Senet açıklaması yapıldı. Bu da krediler açısından son derece önemli bir karar olarak algılandı. Sonrasında ise hem tüketici kredileri hem kredi kartları ve sonraki aşamada ise kredi karşılık oranları hakkında açıklamalar yapıldı. Altın sertifikası ihracı ve halka arzlarla ilgili alınan kararlarda akıllarda yer edinen soru işaretlerinin cevaplanmasını sağladı. Öncelikle tüm bu bilinmeyenleri bir arada inceleyerek başlayalım.
GES (Gelire Endeksli Senet) Nedir?
Bu haftanın en çok aranan ve en çok merak edilen sorularının başında GES geldi. Hazine ve Maliye Bakanlığı, Türk lirası cinsinde bulunan varlıkların teşvik edilmesi amacı ile Ges ihraç edeceğini açıkladı. Bu senetlerin her üç ayda bir kupon getirisine ve asgari getiri oranlı vade yapısına göre duyurulacaktır. Bu senet talep toplama işlemlerine ise 15 haziran tarihinde başlanacağı açıklandı. GES haberinin yayılması ile birlikte piyasalarda bir toplanma gözlemlenmişti. Sonraki süreçte ise kredi ve kredi kartları ile alakalı diğer haberlerde ardı ardına gelmeye başladı.
Kredi Kartlarının Asgari Ödeme Tutarı Değişti
Hatırlarsanız piyasalarda her geçen hafta kredi kartı kullanım oranlarında çok ciddi bir artış meydana geliyordu. Buna göre, vatandaş elinde tuttuğu paranın büyük bir oranını kredi kartlarına ve dolayısıyla bankalara borçlanıyor. Sonra ay içerisindeki tüm harcamalarını buradan yapıyordu. Şimdi alınan bir kararla birlikte kredi kartı asgari ödeme oranları değiştirilmiş oldu. Bu karara göre
24.999 TL ve altındaki limite sahip kredi kartlarında asgari ödeme tutarı %20 oranında sınırlandırılırken.
25.000 TL ve üzerinde bulunan kredi kartlarında asgari ödeme tutarının %40’da tutulmasına karar verildi. Hatırlarsanız daha öncesinde bu şekilde bir karar alınmamış ve tüm kartların asgari ödeme tutarı %20’de tutulmuştu.
Diğer Kararlar ve Satır Başları
Bu çok önemli kararların ötesinde bir dizi yeni karar daha alındı. Buna göre Sermaye Piyasası Kurulu tarafından emtia pazarı kurularak altın sertifikasına ve ihracına yönelik çalışmalar hız kazandırılmış oldu. Bir sonraki aşamada ise yine SPK tarafından halka arzlarda tahsil edilen ücretlere indirim getirildi. Bu karar ile birlikte artık bazı ücretler düşük tutularak vatandaşın elinde bulunan nakit paranın sistemde daha yüksek kazanç oranları ile tutulması amaçlanıyor. Son olarak ise Merkez Bankası kanadından bir haberle karşınızdayız. Buna göre merkez bankasının %10 oranında uygulamakta olduğu zorunlu karşılık oranını da %20 civarına yükselttiğini belirtmiş olalım.
Son zamanlarda atılan adımlar söz konusu olduğunda merkez bankasının ayrıcalıklı bir seçenek olarak ön plana çıkardığı kararların dolar karşısında pek etkili olmadığını görmüştük. Yalnız hem Spk hem Bddk ile birlikte atılan bu seri adımların daha etkili olduğu üzerine de görüş birliği olduğunu belirtmek gerekiyor.
Krediler, kredi kartları ve tüm diğer düzenlemeler ile birlikte yakın bir gelecekte yükselişin duracağı ve geri yönlü hareketlerin kuvvetleneceği de ön görülmekte…